Çiğdem Yılmaz – Pandemiyle birlikte konutta çalışmaya başlayanlar durumdan pek şad değil. Çalışma rutinlerinin bozulduğundan ve daima mesai halinde olduklarından şikâyet eden meskende çalışanlar, “Başta natürel ki ‘İyi ki meskenden çalışıyoruz’ dedik. Zira tehdit eden bir virüs vardı ve bu süreçte konutta çalışmak daha doğruydu. Lakin aşikâr bir mühlet sonra konutta çalışmanın o kadar da yeterli olmadığını gördük” derken, uzmanlar da konutta çalışmanın bunalmışlık ve tükenmişliğe neden olduğunu söylüyor.
Tüm dünyayı tesiri altına alan Kovid-19, birçok şeyin değişmesine neden oldu. Bunlardan biri de çalışma modeli oldu. Birçok şirket pandeminin başlamasıyla birlikte ya hibrit modele ya da büsbütün konuttan çalışmaya geçti.
‘Hareketimizi azalttı’
Başlangıçta meskenden çalışmak cazip gelse de, vakitle memnuniyetsizliğe dönüştü. Çalışma saatlerinin uzadığını ve işe odaklanmakta zorlandıklarını söyleyen konutta çalışanlardan ve uzmanlardan konutta çalışmanın olumlu ve olumsuz taraflarını dinledik.
Dilan Baransel Bağlantı Danışmanlığı Medya Bağlantıları Yöneticisi Hakan Akar, korovirüsün birinci hadisesinden itibaren konuttan çalışma tertibine geçtiklerini belirterek, şöyle devam ediyor:
“Evden çalışmanın artıları da var eksileri de. İstanbul’da yaşayan ve çalışan biri olarak trafik sorunu ve artan yol fiyatları ödemesinden kurtulduğumu söyleyebilirim. Fakat biz bağlantı bölümü çalışanları için irtibat olmazsa olmaz bir noktayken, uzaktan çalışmayla birlikte bağlantıda kopukluklar olabiliyor, takım içi ya da iş yaparken. Meskenden çalışma bize kilo da aldırdı, tembelleştirdi, hareketimiz azaldı. Mesai saatlerimiz bazen hiç bitmiyor diyebilirim.”
Sayfa dizayncısı olan Erol Seyitoğlu, pandemin başlamasıyla birlikte konuttan çalışmaya başladığını söylüyor. Seyitoğlu, konuttan çalışmaktan pek mutlu olmadığını belirterek şunları anlatıyor:
‘Sürekli mesaidesiniz’
“Evden çalışmanın artılarından biri benim için trafikte kaybettiğim vakit kaybı oldu. Günde iki saati aşkın bir mühlet İstanbul trafiğinde geçiyordu. Bu vakit bana kaldı diyebilirim. Başka bir artısı da, internetiniz çektiği her yer ofisiniz oldu. Birçok eksi de var. Daima bir mesai halindesiniz, bilgisayarınız daima açık. Daima meskenin içerisinde olmak muhakkak bir yerden sonra bunaltıyor. Mesken ve ofis ortamı da katiyen tıpkı olmuyor. Eşim de çalışan biri lakin ofiste çalışıyor. Meskende çalışan ben olduğum için, ‘Mutfağı neden toplamadın, şunu neden yapmadın’ üzere telaffuzları oluyor.”
Bir yazılım şirketinde çalışan Sinem Turgut da meskenden çalışmayı şöyle anlatıyor:
“Yaklaşık 30 çalışanı olan bir şirkette çalışıyordum. Pandeminin başlamasıyla hepimiz meskenden çalışmaya geçtik. Başta alışılmış ki ‘İyi ki meskenden çalışıyoruz’ dedik. Zira tehdit eden bir virüs var, bu süreçte meskende çalışmak daha doğruydu. Lakin muhakkak bir mühlet sonra meskende çalışmanın o kadar da güzel olmadığını gördüm. Sabah yataktan kalkar kalkmaz bilgisayarın başına geçiyorsunuz. Bazen işe odaklanmanız dakikalar alıyor. Bir de yalnız yaşayan biriyim, meskende kendi sesimden öbür ses yok. İnsan çalışırken birileriyle yüz yüze sohbet etmeyi özlüyor. Aslında baktığınızda toplumsal hayatınızı olumsuz etkiliyor. Benim için artıları yalnızca trafikte kaybettiğim vakit ve harcamalarımın azalması oldu. Pandemi büsbütün bitse sanırım biz bu biçimde çalışmayı sürdüreceğiz ve açıkçası bu durumdan pek şad değilim.”
‘Yol gerilimi yok fakat…’
Bir yemek firmasında müşteri temsilcisi olarak çalışan 24 yaşındaki A.D. şunları söylüyor:
“Pandemiyle birlikte konuttan çalışmaya geçtik. Sabah 09.00’da iş başıysa, 07.00’de kalkmam gerekiyordu lakin artık yarım saat evvelden uyanmam kâfi. Direkt yataktan çıkıp bilgisayarın başına geçiyorum. Trafik gerilimi ve geç kaldım gerilimi yok. İş dışında kendime daha fazla vakit kalıyor. Bu açıdan baktığımızda açıkçası ben konuttan çalışmaktan mutluyum. Meskende çalışmak rutinimi de değiştirdi. İş çıkışı en azından hareket halindeydim. Artık sıfır hareketle yalnızca oturduğum yerde iş yapıyorum.”
‘Ofis ortamı toplumsal ortamın devamıdır’
Klinik psikolog Burcu Pasvanoğlu: “Evde çalışmanın avantajları olduğu kadar, dezavantajları da mevcut bu periyotta. Zira iş ortamında bulunmak halihazırda, toplumsal ortamın da etkinliğini koruyor. Dolasıyla konuttan çalışanların en çok zorlandığı bahislerden biri de, toplumsal ortamlara ulaşamamak. Öteki taraftan konut ortamında çocuklu olan çalışanların tükendiklerini ve duygusal olarak zorlandığını biliyoruz. Zira ebeveyn olarak bir grup sorumluklarını yerine getirmekle meşgul oluyorlar, konuttan çalışma uzadığı taktirde bunların da devam edeceğini düşünüyoruz.
Ev ortamında çalışırken duygusal ve fizikî uygun oluş halini de koruyabilmek çok kıymetli. Aslında meskende çalışmak bunalmışlık ve tükenmişlik yaratıyor. Ofis ortamını yalnızca iş olarak düşünmemek gerekiyor. Toplumsal ortamın da devamı birebir vakitte. Meskende çalışanların en büyük kahırlarından biri de daima kendileriyle olmaları.”