Kiracılar mesken tutma esnasında konut sahibine depozito ödüyor. Lakin kimi konut sahipleri, kiracılarını çıkartırken depozitoyu geri verme konusunda sorun çıkarabiliyor. Pekala depozito prosedürleri neler? Ekonomik manada zayıf pozisyonda bulunan kiracının kanunla korunduğunu söyleyen Avukat Gizem Taşkıran, “Depozito hakkındaki yordam ve temeller Türk Borçlar Kanunu’nun 342. unsurunda; ‘Kiracının garanti vermesi’ başlığı altında düzenlenmiştir. Depozito, akde karşıtlık nedeni ile doğacak ziyanların karşılanması maksadıyla yatırılan teminattır. Taraflar aksini kararlaştırmış olsa dahi depozito 3 aylık kira bedelini aşamaz” dedi.
Taşkıran, “Kiracı, olağan kullanım ile oluşan eskime ve bozulmalardan sorumlu değildir. Yalnızca hor kullanım nedeniyle oluşan ziyan ve hasardan sorumlu olup, depozitodan mahsup edilebilir. Depozitonun iadesi için mesken sahibi öncelikle gayrimenkulde inceleme yapmalıdır. Zarar, hasar, aidat yahut abonelik borcu olup olmadığı denetim edildikten sonra tutanak tutulmalıdır. Depozitodan düşülecek bir alacak yoksa yahut arta kalan ölçü varsa iadesi gerekir” diye konuştu.
‘KONTRAT ÇOK DİKKATLİ YAPILMALI’
Depozitonun iadesi noktasında ileride yaşanabilecek uyuşmazlıkların önüne geçmek için kira kontratının çok dikkatli yapılması gerektiğini aktaran Taşkıran, “Sözleşmede, gayrimenkulün hangi şartlarda teslim edildiği ve demirbaş hakkında açıklama yapılmalıdır. Hatta gayrimenkul kiracıya teslim edilirken fotoğraf ya da görüntü çekilmesi ileride ortaya çıkabilecek uyuşmazlıkları çözmede yardımcı olacaktır” diyerek kontratın değerine vurgu yaptı.
“Türk Parası Değerini Müdafaa Hakkında 32 Sayılı Bildiri ile kira bedeli ve öteki ödeme yükümlülüklerinin döviz cinsinden kararlaştırılamayacağı belirlenmiştir” diyen Taşkıran, “Her ne kadar döviz üzerinden depozito yasaklanmışsa da kurda yaşanan artış nedeniyle evvelki kontratlarda bu düzenlemenin uygulanması zordur. Döviz üzerinden alınan depozitolar, kira kontratının sona erdiği tarihteki kur üzerinden iade edilmelidir” açıklamasını yaptı.
KİRACILARIN HAKLARI NELER?
Kiracının gayrimenkulü fiili manada boşaltmasının tahliyenin gerçekleştiği manasına gelmediğine dikkat çeken Taşkıran, “Kiracı, taşınmazı tahliye ettiği günde anahtarı teslim etmeli ve bu teslim de tutanak altına alınmalıdır. Sonradan çıkabilecek sorunlara karşı anahtar teslim tutanağının imzalanması kıymetlidir. Aksi takdirde kiracının sorumluluğu devam eder. Depozito iadesi, kira akdinin sona ermesi ile birlikte gündeme gelir. Uygulamada sık sık depozitonun banka hesabı yerine konut sahibine elden verildiği görülüyor. Konut sahibi, birçok vakit hasar yahut ziyan olmamasına karşın depozitoyu iade etmiyor. Bu nedenle kiracı, icra takibi yahut dava yoluna başvurmak zorunda kalıyor” formunda görüş paylaştı.
“Depozito, banka hesabına yatırıldığı takdirde ise kiracının isteği olmadan kesintili iade yapılamaz” diyen Taşkıran, her iki tarafın muahedesi, katılaşmış icra takibi yahut mahkeme kararının bulunması halinde bankaya yazılı müracaat ile depozitonun iadesinin sağlandığını lisana getirdi.
“Depozito, direkt mesken sahibine ya da emlakçıya ödenmemeli. Enflasyondan kaynaklanan paha kaybının önüne geçilmesi gayesiyle depozito, kiracının kendi ismine açtıracağı vadeli bir tasarruf mevduatı hesabına yatırılmalıdır. Değerli evrak olarak kararlaştırılan depozitonun da bankaya depo edilmesi gerekir. Her ne kadar kiracı ismine açılmış hesap olsa da konut sahibinin isteği olmadan hesaptaki para çekilemez.” Avukat Gizem Taşkıran
Ev sahibi tarafından türel yollara başvurulmadıysa kira mukavelesinin sona erdiği tarihten itibaren üç ay sonra kiracı tarafından bankaya yapılacak müracaat ile depozitonun iade edileceği bilgisini veren Taşkıran, “Ancak kontratın sona ermesini izleyen üç ay içinde konut sahibi türel yola başvurulduğuna dair bankaya bildirimde bulunursa depozitonun iadesi ihtilaf sonuna kadar bekletilir” bilgilerini paylaştı.
Kiracılar mesken tutma esnasında konut sahibine depozito ödüyor. Lakin kimi konut sahipleri, kiracılarını çıkartırken depozitoyu geri verme konusunda sorun çıkarabiliyor. Pekala depozito prosedürleri neler? Ekonomik manada zayıf pozisyonda bulunan kiracının kanunla korunduğunu söyleyen Avukat Gizem Taşkıran, “Depozito hakkındaki yordam ve temeller Türk Borçlar Kanunu’nun 342. unsurunda; ‘Kiracının garanti vermesi’ başlığı altında düzenlenmiştir. Depozito, akde karşıtlık nedeni ile doğacak ziyanların karşılanması maksadıyla yatırılan teminattır. Taraflar aksini kararlaştırmış olsa dahi depozito 3 aylık kira bedelini aşamaz” dedi.
Taşkıran, “Kiracı, olağan kullanım ile oluşan eskime ve bozulmalardan sorumlu değildir. Yalnızca hor kullanım nedeniyle oluşan ziyan ve hasardan sorumlu olup, depozitodan mahsup edilebilir. Depozitonun iadesi için mesken sahibi öncelikle gayrimenkulde inceleme yapmalıdır. Zarar, hasar, aidat yahut abonelik borcu olup olmadığı denetim edildikten sonra tutanak tutulmalıdır. Depozitodan düşülecek bir alacak yoksa yahut arta kalan ölçü varsa iadesi gerekir” diye konuştu.
‘KONTRAT ÇOK DİKKATLİ YAPILMALI’
Depozitonun iadesi noktasında ileride yaşanabilecek uyuşmazlıkların önüne geçmek için kira kontratının çok dikkatli yapılması gerektiğini aktaran Taşkıran, “Sözleşmede, gayrimenkulün hangi şartlarda teslim edildiği ve demirbaş hakkında açıklama yapılmalıdır. Hatta gayrimenkul kiracıya teslim edilirken fotoğraf ya da görüntü çekilmesi ileride ortaya çıkabilecek uyuşmazlıkları çözmede yardımcı olacaktır” diyerek kontratın değerine vurgu yaptı.
“Türk Parası Değerini Müdafaa Hakkında 32 Sayılı Bildiri ile kira bedeli ve öteki ödeme yükümlülüklerinin döviz cinsinden kararlaştırılamayacağı belirlenmiştir” diyen Taşkıran, “Her ne kadar döviz üzerinden depozito yasaklanmışsa da kurda yaşanan artış nedeniyle evvelki kontratlarda bu düzenlemenin uygulanması zordur. Döviz üzerinden alınan depozitolar, kira kontratının sona erdiği tarihteki kur üzerinden iade edilmelidir” açıklamasını yaptı.
KİRACILARIN HAKLARI NELER?
Kiracının gayrimenkulü fiili manada boşaltmasının tahliyenin gerçekleştiği manasına gelmediğine dikkat çeken Taşkıran, “Kiracı, taşınmazı tahliye ettiği günde anahtarı teslim etmeli ve bu teslim de tutanak altına alınmalıdır. Sonradan çıkabilecek sorunlara karşı anahtar teslim tutanağının imzalanması kıymetlidir. Aksi takdirde kiracının sorumluluğu devam eder. Depozito iadesi, kira akdinin sona ermesi ile birlikte gündeme gelir. Uygulamada sık sık depozitonun banka hesabı yerine konut sahibine elden verildiği görülüyor. Konut sahibi, birçok vakit hasar yahut ziyan olmamasına karşın depozitoyu iade etmiyor. Bu nedenle kiracı, icra takibi yahut dava yoluna başvurmak zorunda kalıyor” formunda görüş paylaştı.
“Depozito, banka hesabına yatırıldığı takdirde ise kiracının isteği olmadan kesintili iade yapılamaz” diyen Taşkıran, her iki tarafın muahedesi, katılaşmış icra takibi yahut mahkeme kararının bulunması halinde bankaya yazılı müracaat ile depozitonun iadesinin sağlandığını lisana getirdi.
“Depozito, direkt mesken sahibine ya da emlakçıya ödenmemeli. Enflasyondan kaynaklanan paha kaybının önüne geçilmesi gayesiyle depozito, kiracının kendi ismine açtıracağı vadeli bir tasarruf mevduatı hesabına yatırılmalıdır. Değerli evrak olarak kararlaştırılan depozitonun da bankaya depo edilmesi gerekir. Her ne kadar kiracı ismine açılmış hesap olsa da konut sahibinin isteği olmadan hesaptaki para çekilemez.” Avukat Gizem Taşkıran
Ev sahibi tarafından türel yollara başvurulmadıysa kira mukavelesinin sona erdiği tarihten itibaren üç ay sonra kiracı tarafından bankaya yapılacak müracaat ile depozitonun iade edileceği bilgisini veren Taşkıran, “Ancak kontratın sona ermesini izleyen üç ay içinde konut sahibi türel yola başvurulduğuna dair bankaya bildirimde bulunursa depozitonun iadesi ihtilaf sonuna kadar bekletilir” bilgilerini paylaştı.