Seçim tarihine ait tartışmalar sürerken, yanlış bilgilerin yayılmasını önlemek için çalışan doğrulama tertibi, seçim devrine özel bir çalışma gerçekleştireceğini duyurdu. Çalışma kapsamında siyasetçilerin televizyon yayınlarında, toplumsal medyada yahut miting alanlarında verdikleri demeçlerin doğruluğu incelenecek.
Türkiye’de gerçekleştirilecek genel seçimlere ait resmi bir takvim şimdi açıklanmasa da, son haftalarda seçim tarihine ait tartışmalar arttı. Milletlerarası Doğruluk Denetimi Ağı (IFCN) Prensipler Kılavuzu imzacısı olarak faaliyet gösteren doğrulama tertibi Teyit, seçim periyodunda siyasetçilerin mitinglerde, televizyonlarda ve toplumsal medyadaki demeçlerinde yer alan argümanları incelemeye başladı.
Konuyla ilgili değerlendirmelerini paylaşan Teyit Editörü Emircan Saç, “Seçim periyotlarında politikler, aldatıcı bilgiler kullanabiliyor. 2023 seçimleri giderek yaklaşırken yanlış, çarpıtılmış yahut bağlamından koparılmış bilgilerin yayılmasını önlemek ve hesap verilebilir bir seçim sürecine katkıda bulunmak emeliyle ‘Demeç Kontrolü’ çalışmamıza başladık” dedi.
Metodoloji 31 uzmanın katkısıyla oluşturuldu
Çalışma kapsamında siyasetçi demeçlerini incelemek için farklı bir metodoloji oluşturuldu. Bu süreçte Türkiye’den ve yurt dışından 27 farklı kurumda seçimler, kamuoyu araştırmaları, seçmen tercihleri, telaffuz tahlili, medya, gazetecilik ve teyitçilik alanında çalışan 31 uzmanın görüşlerine başvuruldu.
Uzmanların iştirakiyle hazırladığı metodoloji ışığında Teyit, siyasi parti önderlerinin, parti sözcülerinin, gündemde tesir yaratan ve Twitter’da 2 milyonu aşkın takipçisi olan faal siyasetçilerin demeçlerini takip edeceğini duyurdu. Doğrulama tertibi Teyit, siyasetçi demeçlerini incelerken bilgileri sadece ‘doğru’ yahut ‘yanlış’ olarak nitelemeden, aldatıcı tarafına vurgu yapıp bağlamı aktarmaya odaklanıyor. Siyasetçiler tarafından demeç konusu haline getirilen bilgileri çarpıtma, bağlamdan koparma, desteksiz/dayanaksız, yanlışsız ama…, uydurma, abartma ve cımbızlama üzere kategorilerle sınıflandırıyor.
Kullanıcılar aldatıcı bilgi paylaşan siyasetçileri uyarabilecek
Teyit’in seçim devri boyunca internet sitesinde anlaşılır bir arayüzle yer verdiği Demeç Denetimi çalışmasına kullanıcılar da katılabilecek. Teyit.org adresini ziyaret eden kullanıcılar, aldatıcı bilgi paylaşan siyasetçileri uyarabilecek ve tahlili toplumsal medya hesaplarında paylaşabilecek.
Türkiye’nin başkan doğrulama tertibi Teyit, birinci siyasetçi demeci incelemelerinde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, AK Parti Genel Lider Yardımcısı Ali İhsan Yavuz, CHP Genel Lideri Kemal Kılıçdaroğlu, CHP Sözcüsü Faik Öztrak, Türkiye Personel Partisi Sözcüsü Sera Kadıgil, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, CHP Küme Başkanvekili Engin Altay ve Türkiye Personel Partisi Milletvekili Barış Atay üzere isimlerin demeçlerine yer verdi.
“Çalışmalarımız etkin siyasetçileri hesap vermeye davet edecek”
Organizasyonel ve editoryal süreçlerinin tarafsızlık, bağımsızlık ve şeffaflığa dayalı olduğunu hatırlatan Teyit Editörü Emircan Saç, değerlendirmelerini şu sözlerle sonlandırdı: “Teyitçiliğe dair altı yıllık birikimimiz ve evvelki seçimlerden elde ettiğimiz deneyimle siyasetçilerin demeçlerini, incelediğimiz kuşkulu bilgiler yelpazesine dahil ederek seçmenlerin gerçek bilgiyi referans almasını amaçlıyoruz. Böylelikle siyasetçilerin seçmenlere aktardıkları bilgilerde daha şeffaf, paylaştıkları aldatıcı bilgilerde ise hesap verebilir pozisyona gelmesini hedefliyoruz. Çalışmalarımızın etkin siyasetçileri hesap vermeye davet eden bu fonksiyonunun kıymetli bir boşluğu dolduracağına inanıyoruz.
