Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı tarafından hazırlanan, 2024-2026 devri için üç yıllık ekonomik amaç ve siyasetlerin yer aldığı Orta Vadeli Program (OVP), 2023 yılı Eylül ayının birinci haftasında açıklandı. OVP’ye ait son değerlendirmelerden biri, sıhhat dalına odaklandı.
Ekonomi idaresindeki değişim ve rasyonele dönüş tartışmaları kapsamında kamuoyunun merakla beklediği Orta Vadeli Program, her yıl olduğu üzere bu yıl da eylül ayının başında yayımlandı. Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı tarafından hazırlanan Orta Vadeli Program’da, 2024-2026 yılları ortasındaki üç yıllık ekonomik amaç ve siyasetlere yer verildi. Estonya, Tunus ve Türkiye’deki ofisleriyle sıhhat dalına pazar erişim, sıhhat iktisadı, gerçek ömür data tahlili üzere mevzularda araştırma ve danışmanlık hizmetleri sunan ECONiX Araştırma, Orta Vadeli Program’ı sıhhat perspektifinden inceledi.
Sağlık bölümü, “döviz kazandırıcı hizmet ticareti” kategorisinde
Gelecek periyot için sıhhatle ilgili potansiyel planları, siyaset uygulamalarını, mevzuat güncellemelerini ve ilgili başka konuları daha düzgün anlamak için OVP’yi inceleyen ECONiX araştırmacılarının dikkat çektiği birinci bulgu, sıhhat kesiminin de “döviz kazandırıcı hizmet sektörleri” ortasında sayıldığı oldu. OVP’nin Ödemeler İstikrarı kısmının 18. unsurunda sıralanan kesimlerden biri olan sıhhat hizmetlerinin, stratejiler kapsamında verimlilik ve milletlerarası rekabet gücü açısından destekleneceğine dikkat çeken ECONiX Araştırma uzmanlarından Selin Ökçün, “Bu siyasetin uygulanmasıyla Türkiye’de üretim yapan şirketler rekabet açısından avantaj kazanabilir. Lokal Üretim Siyaseti uyarınca jenerik eserlere sahip olan ve bu eserleri Türkiye’de üreten şirketler, ihracat yaparken teşviklerden yararlanabilir” dedi.
Sağlık turizmine nitelik, nicelik ve pazarlama takviyesi
OVP’nin Ödemeler İstikrarı kısmının 22. hususunda ise sıhhat turizmi başlığı yer aldı. Üç yıllık program kapsamında sıhhat turizmi alanında hizmet kapasitesinin nitelik ve nicelik olarak geliştirileceği belirtilirken, sıhhat turizmi faaliyetlerine yönelik tanıtım ve pazarlama faaliyetlerinin artırılacağı vurgulandı.
Uluslararası Sıhhat Hizmetleri A.Ş. (USHAŞ) tarafından yayımlanan datalara nazaran, Türkiye’nin 2022’de sıhhat turizminden elde ettiği gelirin 2,1 milyon dolar düzeyinde olduğunu hatırlatan ECONiX Araştırma İdare Grubu Üyesi Dr. Birol Tibet, “Sağlık Bakanlığı, saç ekimi üzere hizmetlerin pazarlanması ve sertifikasyonu üzere başlıklar için yakın vakitte yeni bir mevzuat yayımladı. OVP’de yer alan kelam konusu husus, bu atılımla örtüşüyor. İlerleyen periyotta birebir odakta emsal düzenlemelerin yayımlanması beklenebilir. Tüm bunlar, sıhhat turizminin ülke iktisadına daha fazla katkı sağlaması ve memleketler arası rekabette daha güçlü hale gelmesini amaçlıyor” diye konuştu.
İlaç ve tedavi maliyetlerinin düşmesi, sıhhat tedarik zincirinin güçlendirilmesi hedefleniyor
Orta Vadeli Program’ın Kamu Maliyesi kısmında akılcı ilaç kullanımının teşvik edileceği, Devlet Gereç Ofisi ile Sıhhat Market uygulamasının kapsamının genişletilerek ilaç ve medikal materyal tedarik zincirinin güçlendirileceği de kaydedildi. Antibiyotikler ve birtakım antidepresanlarla başlayan akılcı ilaç kullanımı siyasetinin yaygınlaştırılmasının, sıhhat dalında ilaç ve tedavi maliyetlerinin düşürülmesini ve kaynakların daha verimli kullanılmasını beraberinde getirebileceğini belirten ECONiX Araştırma İdare Grubu Üyesi Dr. Birol Tibet, “Tedarik zincirine yönelik unsurdan de sıhhat dalında ilaç ve tıbbi materyal tedariğinin daha tertipli, aktif ve sağlam hale getirilmesiyle daha güzel sıhhat hizmeti sunulmasının amaçlandığı anlaşılıyor” diye konuştu.
“Döviz kuru zorlayıcı olabilir”
Yeni Orta Vadeli Program’da, Toplumsal Güvenlik Kurumu’nun dijital dönüşümle misyonlarını daha aktif bir biçimde yerine getirebilmesi, mali kaynakların daha verimli kullanılması, hastalara daha uygun ve tesirli hizmet sunulmasının teşviki üzere tedbirlerle temelde sıhhat hizmetlerinin daha sürdürülebilir, akılcı ve maliyet-etkin olmasının amaçlandığına dikkat çeken ECONiX Araştırma İdare Grubu Üyesi Dr. Güvenç Koçkaya ise şu değerlendirmeyi paylaştı: “Sağlık perspektifinden değerlendirdiğimizde, Orta Vadeli Program’ın afet idaresinden kamu maliyesine, ilaç piyasasından kurumlar ortası data paylaşımına, pek çok başlığı kapsadığını gönül rahatlığıyla söyleyebiliyoruz. Yeniden de, global ekonomik şartlar ve dolar/TL kuru, bu siyasetlerin hayata geçirilmesi noktasında zorlayıcı olabilir. Geçtiğimiz aylarda ECONiX Araştırma olarak paylaştığımız bir raporda, sıhhatteki enflasyonun 2022’de fiyatları ikiye katladığını vurgulamıştık. Dolar/TL kurunun 2027’da 47,80 olarak öngörüldüğü bir senaryoda, ilaç sabit Avro kurununun 2024’te 15,77, 2025’te 24,27, 2026’da 29,00, 2027’de ise 31,54 düzeyinde olacağını öngörüyoruz.”
